Polski Language

Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu

Sławę swoją zawdzięcza Muzeum Marii Konopnickiej, znajdującemu się w tutejszym dworze, w którym poetka spędziła ostatnie lata życia, który otrzymała od społeczeństwa jako "dar narodowy".




Skromna ale wygodna rezydencja, wzniesiona prawdopodobnie pod koniec XVIII w. w XIX w. stanowiła własność m.in. rodziny Rogoyskich, która – a konkretnie pełen pasji pamiętnikarz Jędrzej Rogoyski - rozpoczęła literackie dzieje Żarnowca.

W latach 60. dwór kupił Stanisław Biechoński, weteran powstania styczniowego i wielki patriota, który zamieszkał tu z żoną Jadwigą. Para przeprowadziła remont rezydencji, budując także charakterystyczne piętro i przywracając świetność parkowi. Żarnowiec stał się zarazem centrum życia społecznego i kulturalnego, bywali tu m.in. Adam Asnyk i Ignacy Sewer. Być może to właśnie literackie związki tego miejsca skłoniły inicjatorów daru narodowego do wyboru Żarnowca spośród 36 innych miejscowości i zakupu dworku od Jadwigi Biechońskiej.

Maria Konopnicka przyjechała do Żarnowca 8 września 1903 r., uroczyście witana przez społeczeństwo. W dworku zamieszkała z przyjaciółką, malarką Marią Dulębianką, czyniąc ponownie Żarnowiec ośrodkiem życia kulturalnego. W ciągu spędzonych tu lat odwiedzali ją tu m.in. Lucjan Rydel, Kazimierz Przerwa-Tetmajer czy Henryk Sienkiewicz – druga i ostatnia osoba uhonorowana „darem narodowym” przez polskie społeczeństwo.

Właśnie w tej uroczej, typowo polskiej siedzibie ziemiańskiej, powstał najsłynniejszy utwór poetki – „Rota”, która była nawet jedną z kandydatur do wyboru hymnu narodowego.

Jesienią 1910 r. zdrowie Konopnickiej pogorszyło się i musiała wyjechać na leczenie do Lwowa. Niestety, nie było jej już nigdy dane zobaczyć ukochanego Żarnowca, w którym spędzała wiosenne i letnie miesiące ostatnich lat życia. Zmarła 8 października 1910 r. we Lwowie i spoczęła na Cmentarzu Łyczakowskim.

Po śmierci poetki we dworze mieszkały jej dwie córki - Laura Pytlińska (1872-1935) i Zofia Mickiewiczowa (1866-1956), które zabezpieczyły i kultywowały pamiątki po matce, ostatecznie przekazując całe dziedzictwo na cele muzealne. W 1957 r. Ministerstwo Kultury i Sztuki powołało do życia Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu, działające do dzisiaj.

Dwór w Żarnowcu to typowa siedziba ziemiańska średniej szlachty - parterowa budowla z powstałym ok. 1880 roku piętrowym skrzydłem. Wejście poprzedza drewniany, oszklony ganek, podobnie jak dach, kryty drewnianym gontem. Od północy dworek wspiera się na stromej skarpie, nad którą malowniczo usytuowano drewnianą galeryjkę. Warto również przejść się alejkami zabytkowego parku oraz podziwiać starodrzew i bogaty drzewostan. Dodatkową atrakcją parku jest ścieżka przyrodnicza, która posiada ok. 1 km długości i prowadzi przez całą powierzchnię 3,5 ha parku.

We wnętrzu dworku, w którym pieczołowicie odtworzono secesyjny wystrój z początków ubiegłego wieku, można zobaczyć m.in. wystawę stałą pod nazwą „Kolekcja darów jubileuszowych”, rękopisy, pierwsze wydania dzieł i korespondencję poetki oraz pokaźną bibliotekę (blisko 15 tys. zbiorów). W stylowych wnętrzach, jak mało które oddających klimat epoki, można też zwiedzić dawny gabinet poetki oraz jadalnię, na piętrze znajduje się pokój i pracownia malarska Marii Dulębianki. Część ekspozycji muzealnej znajduje się również w odrestaurowanym i zaadaptowanym na potrzeby muzeum "Lamusie" (dawnym spichlerzu), który usytuowany jest naprzeciw dworku.

więcej

FB


Żarnowiec

Żarnowiec


fot.: arch. Arete sp. z o.o., JN